მედიაციის პროცესში ადვოკატი წარმომადგენლის ცალკეული ეთიკური ვალდებულების მიმოხილვა
საკვანძო სიტყვები:
მედიაცია, მხარეები, მედიატორი, მედიატორთა ერთიანი რეესტრი, ადვოკატ-წარმომადგენელი, მედიაციის პროცესი, მხარეთა ინტერესი, ეთიკური ვალდებულება.ანოტაცია
მედიაციის პროცესი წარმოადგენს მოლაპარაკების ცოცხალ პროცესს, მასში მონაწილე პირები და პროცესის მხარეები კი თავიანთი სტატუსითა და ინტერესთა გამოხატვის როლური წარმოდგენებით აყალიბებენ სამართლებრივი კონსენსუსის მიღწევის რეალურ შესაძლებლობას. გასათვალისწინებელია რომ საქართველოში მედიაციის ინსტიტუტის განვითარებასთან ერთად დღის წესრიგში დადგა ადვოკატის, შემდგომში ადვოკატ-წარმომადგენლის ეთიკური ვალდებულების შეფასებისა და განხილვის საკითხი. მართალია მედიაციის თითოეული პროცესი სპეციფიკური ნიშან-თვისებებით გამოირჩევა, თუმცა ადვოკატის ეთიკური ვალდებულების ერთიანი სტანდარტის არსებობა განსახილველ საკითხს ერთგვარ სამართლებრივ სიცხადეს შესძენს. განსაკუთრებით, მედიაციის მიმდინარეობის ცალკეულ ეტაპზე მხარეთა პოზიციების წარმოჩენის, დაცვისა და განხორციელების თვალსაზრისით.
სტატიაში განხილულია ადვოკატის ზოგიერთი ეთიკური ვალდებულების ერთიანი სტანდარტის საკითხი - მედიაციის პროცესის მიმდინარეობის შეფასებისა და ადვოკატ-წარმომადგენლის პროფესიული საქმიანობის მიმოხილვის საფუძველზე. მნიშვნელოვანია, რომ მედიაციის პროცესის მიმდინარეობისას ადვოკატ-წარმომადგენლის მოქმედებები შესაბამისობაში მოდიოდეს მედიაციის ინსტიტუტის მთავარ პრინციპებთან და გამოწვევებთან, ხოლო კანონით პირდაპირ დაურეგულირებელი საკითხი არ გადაწყდეს მხარეთა ინტერესის საზიანოდ, მხოლოდ შეჯიბრებითობისა და დისპოზიციურობის საპროცესოსამართლებრივი პრინციპების იმპერატივის გავლენით.
წყაროები
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი, 14/11/1997.
საქართველოს კანონი „მედიაციის შესახებ“, 18/09/2019.
საქართველოს იუსტიციის მინისტრის №71-ე ბრძანება „სანოტარო მოქმედებათა შესრულების წესის შესახებ“ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე, 31/03/2010.
მედიატორთა ქცევის მოდელური სტანდარტები
ბოსტონის ადვოკატთა ასოციაციის კვლევა, იურისტების ეთიკური ვალდებულებების მიმოხილვა მედიაციის პროცესში ჩართულობისას, <http://www.rothadr.com/pages/publications/ethics%20reprint.pdf> [28.09.2020].
ევროპის მოსამართლეთა საკონსულტაციო საბჭოს (CCJE) დასკვნა №6 საკითხზე: გონივრულ ვადაში საქმის სამართლიანი განხილვის და სასამართლო პროცესში მოსამართლის როლის შესახებ დავების გადაწყვეტის ალტერნატიული მექანიზმების გათვალისწინებით, 2004, 40-41, <https://rm.coe.int/-ccje-6-2004-/168074739f> [28.09.2020].
კეკელია მ., ქართული ჩვეულებითი სამართალი, მე-4 ტომი, თბ., 1999, 165.
ყანდაშვილი ი., მედიაცია (დავის გადაწყვეტის ეფექტური ალტერნატიული საშუალება), თბ., 2020, 17-18, 102-103.
ყანდაშვილი ი., მედიაცია – დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის ახალი ფორმა და მისი საკანონმდებლო მოწესრიგების პერსპექტივა საქართველოში, „სამართლის ჟურნალი“, თსუ-ის გამომცემლობა, №2, 2017, 115.
ცერცვაძე გ. (რედ.), არევაძე მ., ვასაძე ე., თვაური რ., ივანიძე გ., მახაური პ., ჟიჟიაშვილი თ., ტაკაშვილი ს., ხუჭუა თ., ჯიბლაძე ბ., მედიაციის სამართლებრივი რეგულირების პერსპექტივები საქართველოში, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის ნაციონალური ცენტრი, თბ., 2013, 15-16.
ჩიტაშვილი ნ., მედიაციის ეთიკის რეგულირების ფარგლები და ეთიკის სტანდარტით ბოჭვის ადრესატები, „სამართლის ჟურნალი“, თსუ-ის გამომცემლობა, №1, 2016, 26.
ჩიტაშვილი ნ., ადვოკატ-მედიატორის ცალკეულ ეთიკურ ვალდებულებათა თავისებურება და რეგულირების აუცილებლობა, „სამართლის ჟურნალი“, თსუ-ის გამომცემლობა, №2, 2016, 32.
ხარიტონაშვილი ნ., მედიაცია ქართულ ნოტარიატში, ჟურნ. „დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2018-2019, სპეციალური გამოცემა“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2019, 23.
Directive №2008/52/EC of the European Parliament and of the Council of 21 May 2008 on Certain Aspects of Mediation in Civil and Commercial Matters.
Clark B., Lawyers and Mediation, Springer, Verlag, Berlin, Heidelberg, 2012, 33, 42.
Golann D., Mediation Advocacy,The Role of Lawyers in Mediation, https://www.monash.edu/__data/assets/pdf_file/0015/232530/douglas.pdf [28.09.2020].
https://hirealawyer.findlaw.com/choosing-the-right-lawyer/alternative-dispute-resolution.html [28.09.2020].
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32008L0052&from=EN [28.09.2020].
http://www.parliament.ge/ge/ajax/downloadFile/32400/mediacia_mshenebloba_int [28.09.2020].
http://www.businessdictionary.com/definition/code-of-ethics.html[28.09.2020].
http://mediators.connect.ge/ka/mediators/all/worldwide/all/all/0/1/ [28.09.2020].
http://mediators.connect.ge/ka/mediators/all/worldwide/all/all/1[28.09.2020].
http://www.orthodoxy.ge/tsnobarebi/fsalmunis_sitkvebi1.htm [28.09.2020].
https://napr.gov.ge/p/1467 [28.09.2020].
