მედიაციის ინსტიტუტის სამართლებრივი ბუნება, მისი კონცეპტუალური მახასიათებლები და მათი გავლენა მოსამართლის როლზე მედიაციის წარმართვის პროცესში
საკვანძო სიტყვები:
სასამართლო, მედიაცია, პროცესი.ანოტაცია
ნაშრომის მიზანია, დადგინდეს, სამოქალაქოსამართლებრივი დავების სასამართლო მედიაციის პროცესში მოსამართლის როლთან და მის უფლებამოსილებებთან დაკავშირებული მოქნილი სამართლებრივი მექანიზმების არსებობა, რამდენად უზრუნველყოფს მედიაციის ფუძემდებლური პრინციპებისა და არსობრივი მახასიათებლების განხორციელების შესაძლებლობებებს. საკითხი აქტუალურია, რამდენადაც, სასამართლო მედიაციის მომავალი განვითარება, სამართლის სუბიექტთა ინტერესების დაკმაყოფილებისა და დავის გადაწყვეტის ალტერნატიული საშუალებების მდგრადი განვითარების ერთ-ერთი წინაპირობაა. შესაბამისად, ნაშრომის ფარგლებში წარმოჩენილია, რომ საქართველოში, ჯერ კიდევ არასრულყოფილი საკანონმდებლო ბაზის არსებობის პირობებში, მოსამართლის უფლებამოსილებებთან დაკავშირებული საკითხები სამოქალაქოსამართლებრივი დავების სასამართლო მედიაციის პროცესში, გადასინჯვასა და ანალიზს ექვემდებარება. საკითხის გადაწყვეტის მიზნით, რეკომენდირებულია, მოსამართლის როლის მეცნიერული ანალიზი და სამართლებრივი რეგულირება, სამოქალაქოსამართლებრივი დავების სასამართლო მედიაციის პროცესში, ეფუძნებოდეს როგორც საერთაშორისოსამართლებრივი ინსტრუმენტების კვლევას, ასევე, მედიაციის ინსტიტუტის სპეციფიკის გათვალისწინებით, მისი არსებითი მახასიათებლების განსაზღვრას, რადგან მედიაციის ფუძემდებლური მახასიათებლების კვლევის გარეშე შეუძლებლად ჩაითვლება დასახული მიზნების განხორციელება.
წყაროები
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი, საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე, 14/11/1997.
საქართველოს კანონი მედიაციის შესახებ, საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე, 04/09/2019.
მამაიაშვილი თ., მორიგება, როგორც სამოქალაქო საქმისწარმოების დამთავრების საფუძველი, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბ., 2017, 85.
სურგულაძე ი., ხელისუფლება და სამართალი, გერმანულიდან თარგმნა და შესავალი წერილი დაურთო გამყრელიძე ო.-მ, თბ., 2002.
ყანდაშვილი ი., საქართველოში მედიაციის მაგალითზე დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის სასამართლო და არასასამართლო ფორმები, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი იურიდიული ფაკულტეტი, თბ., 2018, 184.
ცერცვაძე გ., მედიაციის სამართლებრივი რეგულირების პერსპექტივები საქართველოში, ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის ნაციონალური ცენტრი, თბ., 2013, 11.
წულაძე ა., სასამართლო მედიაციის ქართული მოდელი ევრო-ამერიკულ პრიზმაში, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ქალაქი, 2016, 56.
ხუბუა გ., სამართლის თეორია, თბ., 2004, 187.
ხუბუა გ., ყალიჩავა კ., ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, თბ., 2018, 174.
Alexander N., Four Mediation Stories from Across the Globe, RabelsZeitschrift fur Auslanisches und Internationals Privatrecht (the Rabel Journal), No. 4, 2010, 745.
Benzidi S., Med-Arb: How to Mitigate the Risk of Setting aside or Refusal of Recognition and Enforcement of a Med-Arb Award, American Journal of Mediation, Vol. 10, 2017, 2.
Bannink F., Solution Focused Mediation, Trial Excellence journal, issue 3, 2008, 13.
Brunet E., Judicial Mediation and Signaling, 2002, Nevada Law Journal, Issue 2, 232-233.
Eidenműller H., Verhandlungsmanagement durch Mediation, in Henssler L.K (Hrsg) Mediation in der Anwaltspraxis, Deutscher Anwaltverlag, 2.Aufl, 2004, 62.
Fisher R., Ury W., Getting To Yes: Negotiating Agreement Without Giving In, Printed in the united states of America, 1993, 59.
Greger R., Gerichtsinterne Mediation, The Rabel Journal of Comparative and International Private Law, Max –Planck-Institute fur auslandisches und internationals Privatrecht, Band 74, Heft 1, Mohr Siebeck, 2010, 793.
Goyder B., Mediation and the Law, University of Durham, Student Law Journal, Issue 5, 1996, 35.
Hopt J.K., Steffek F., Mediation: Principles and Regulation in Comparative Perspective, Oxford University Press, Oxford, 2013, 16, 550.
Hughes P., Mandatory Mediation: Opportunity or Suberversion, Windsor Yearbook of Access to Justice, vol. 19, 2001, 177.
Landerkin, H., Pirie, A., What's the Issue: Judicial Dispute Resolution in Canada, Law in Context: A Socio-Legal Journal , Issue 1, 2004, 28, 31.
Lindblom P.H., Progressive Procedure, Iustus, Uppsala, 2017, 422.
Moltmann-Willisch A., Der Richter als Mediator-das erweitere Guterichtermodell in der Zivilgerichtsbarkeit in Haft F., von Schlieffen K.G., Handbuch Mediation, C.H.Beck, Munchen, 3 Auflage, 2016, 1199, 1200.
Pepper R., Mandatory Mediation: Ontario's Unfortunate Experiment in Court-Annexed ADR, Advocates' Quarterly, issue 4, 1998, 410.
Richler J., Court-Based Mediation in Canada, Judges' Journal, 2011, 14, 16-17.
Steffek F., Mediation, in The Max Planck Encyclopedia of European Private Law, Vol. II, Basedow J., Hopt J.K., Zimmermann R., Stier A., Oxford University Press, Oxford, 2012, 1163.
Steffek F., Mediation und Gűterichterverfahren, Zeitschrift fűr Europäisches Privatrecht, (ZEuP) №3, Verlag C.H.Beck, Műnchen, 2013, 538.
Sherill J., Ethics for Lawyers Representing Clients in Mediation, Americal Journal for Mediation, Vol. 6, 2012, 29.
Trams K., Die Mediationsvereinbarung-eine vertragsrechtliche Analyze, Tectum Verlag, 2008, 13.
Weil R., Mediation in a Litigation Culture: The Surprising Growth of Mediation in New York, 2011, 9.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის
წლის 22 სექტემბრის განჩინება საქმეზე: №ას-790-747-2015.
