მედიაციის ინსტიტუტის სამართლებრივი ბუნება, კონცეპტუალური მახასიათებლები და მოსამართლე, როგორც მედიაციის პროცესის წარმმართველი
DOI:
https://doi.org/10.60131/adr.2.2021.3383საკვანძო სიტყვები:
სასამართლო მედიაცია, მედიაციის პროცესი, მედიატორი, მოსამართლე, სამოქალაქო დავა, საკანონმდებლო ცვლილება.ანოტაცია
კვლევის მიზანია, დადგინდეს, სამოქალაქოსამართლებრივი დავების სასამართლო მედიაციის საშუალებით გადაწყვეტის მნიშვნელობა. აგრეთვე, გაირკვეს, მოსამართლის როლთან და მის უფლებამოსილებებთან დაკავშირებული მოქნილი სამართლებრივი მექანიზმი, რამდენად უზრუნველყოფს მედიაციის ფუძემდებლური პრინციპებისა და არსობრივი მახასიათებლების განხორციელების შესაძლებლობას. საკითხი აქტუალურია, რამდენადაც, სასამართლო მედიაციის სამომავლო განვითარება, სამართლის სუბიექტთა ინტერესების დაკმაყოფილებისა და დავის გადაწყვეტის ალტერნატიული საშუალებების მდგრადი განვითარების ერთ-ერთი წინაპირობაა.
სტატიაში წარმოჩენილია, მოსამართლის უფლებამოსილებებთან დაკავშირებული საკითხები სამოქალაქოსამართლებრივი დავების სასამართლო მედიაციით გადაწყვეტის პროცესში, რომელიც მოსამართლისთვის მედიაციის პროცესის წარმართვის უფლებამოსილების გადაცემის თვალსაზრისით, გარკვეულ საკანონმდებლო გადასინჯვასა და ანალიზს საჭიროებს. საკითხის გადაწყვეტის მიზნით, რეკომენდირებულია, მოსამართლის როლის მეცნიერული ანალიზი, რათა სამოქალაქოსამართლებრივი დავების გადაწყვეტა სასამართლო მედიაციის პროცესში, ეფუძნებოდეს, როგორც საერთაშორისოსამართლებრივი ინსტრუმენტების კვლევას, ასევე, მედიაციის ინსტიტუტის სპეციფიკის გათვალისწინებით, მისი არსებითი მახასიათებლების განსაზღვრას.
წყაროები
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი, პარლამენტის უწყებანი, 47-48, 14/11/1997.
საქართველოს კანონი „მედიაციის შესახებ“, სსმ, 18/09/2019.
მამაიაშვილი თ., მორიგება, როგორც სამოქალაქო საქმის წარმოების დამთავრების საფუძველი, სადისერტაციო ნაშრომი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბ., 2017, 85.
სურგულაძე ი., ხელისუფლება და სამართალი, თბ., 2002.
ყანდაშვილი ი., საქართველოში მედიაციის მაგალითზე დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის სასამართლო და არასასამართლო ფორმები, სადისერტაციო ნაშრომი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბ., 2018, 184.
ჩიტაშვილი ნ., შეცვლილი გარემოებების გავლენა ვალდებულების შესრულებასა და მხარეთა შესაძლო მეორად მოთხოვნებზე, სადისერტაციო ნაშრომი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბ., 2014, 27.
ცერცვაძე გ. (რედ.), არევაძე მ., ვასაძე ე., თვაური რ., ივანიძე გ., მახაური პ., ჟიჟიაშვილი თ., ტაკაშვილი ს., ხუჭუა თ., ჯიბლაძე ბ., მედიაციის სამართლებრივი რეგულირების პერსპექტივები საქართველოში, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის ნაციონალური ცენტრი, თბ., 2013, 11.
წულაძე ა., სასამართლო მედიაციის ქართული მოდელი ევრო-ამერიკულ პრიზმაში, სადისერტაციო ნაშრომი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბ., 2016, 56.
ხუბუა გ., სამართლის თეორია, თბ., 2004, 187.
ხუბუა გ., ყალიჩავა კ., ადმინისტრაციული მეცნიერების სახელმძღვანელო, თბ., 2018, 174.
საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2015 წლის 22 სექტემბრის №ას-790-747-2015 განჩინება.
Alexander N., Four Mediation Stories from Across the Globe, Rabel Journal of Comparative and International Private Law, Vol. 74, №4, 2010, 745.
Benzidi S., Med-Arb: How to Mitigate the Risk of Setting aside or Refusal of Recognition and Enforcement of a Med-Arb Award, American Journal of Mediation, Vol. 10, 2017, 2.
Bannink F., Solution Focused Mediation, Trial Excellence Journal, Issue 3, 2008, 13.
Brunet E., Judicial Mediation and Signaling, Nevada Law Journal, Issue 2, 2002, 232-233.
Eidenműller H., Verhandlungsmanagement durch Mediation, in Henssler L.K (Hrsg) Mediation in der Anwaltspraxis, Deutscher Anwaltverlag, 2 Auf., 2004, 62.
Fisher R., Ury W., Getting to Yes: Negotiating Agreement Without Giving In, Printed in the United States of America, 1993, 59.
Greger R., Gerichtsinterne Mediation, The Rabel Journal of Comparative and International Private Law, Max –Planck-Institute fur auslandisches und internationals Privatrecht, Band 74, Heft 1, Mohr Siebeck, 2010, 793.
Goyder B., Mediation and the Law, University of Durham, Student Law Journal, Issue 5, 1996, 35.
Haft F., Schlieffen K. G., Handbuch Mediation, C.H.Beck, Munchen, 3 Auf., 2016, 1199-1200.
Hopt J. K., Steffek F., Mediation: Principles and Regulation in Comparative Perspective, Oxford University Press, Oxford, 2013, 16, 550.
Hughes P., Mandatory Mediation: Opportunity or Suberversion, Windsor Yearbook of Access to Justice, Vol. 19, 2001, 177.
Landerkin H., Pirie A., What's the Issue: Judicial Dispute Resolution in Canada, Law in Context: A Socio-Legal Journal, Issue 1, 2004, 28, 31.
Lindblom P. H., Progressive Procedure, Iustus, Uppsala, 2017, 422.
Pepper R., Mandatory Mediation: Ontario's Unfortunate Experiment in Court-Annexed ADR, Advocates' Quarterly, Issue 4, 1998, 410.
Richler J., Court-Based Mediation in Canada, Judges' Journal, 2011, 14, 16-17.
Steffek F., Mediation, in The Max Planck Encyclopedia of European Private Law, Basedow J., Hopt J. K., Zimmermann R., Stier A. (eds.), Oxford University Press, Oxford, Vol. II, 2012, 1163.
Steffek F., Mediation und Gűterichterverfahren, Zeitschrift fűr Europäisches Privatrecht, (ZEuP), №3, Verlag C.H.Beck, Műnchen, 2013, 538.
Sherill J., Ethics for Lawyers Representing Clients in Mediation, Americal Journal for Mediation, Vol. 6, 2012, 29.
Trams K., Die Mediationsvereinbarung-eine Vertragsrechtliche Analyze, Tectum Verlag, 2008, 13.
Weil R., Mediation in a Litigation Culture: The Surprising Growth of Mediation in New York, 2011, 9.
