ადვოკატის მიერ კლიენტის წარმომადგენლობის ეთიკური საფუძვლები მედიაციის პროცესში
DOI:
https://doi.org/10.60131/adr.2.2021.3389საკვანძო სიტყვები:
მედიაცია, მედიაციის პროცესი, ადვოკატი, ადვოკატი წარმომადგენელი, ეთიკური ვალდებულებები, კეთილსინდისიერება, კონფიდენციალობა, აღსრულება, კლიენტის საუკეთესო ინტერესები, რჩევის მიცემა.ანოტაცია
მედიაციის პროცესი ორიენტირებულია მხარეთა შეთანხმებაზე, რის გამოც მოლაპარაკების ძირითადი ფუნქცია მხარეებს ენიჭებათ, რომლებიც ხშირად მედიაციის პროცესში ადვოკატo წარმომადგენლის მეშვეობით მონაწილეობენ. ადვოკატ წარმომადგენლებს აკისრიათ გარკვეული ეთიკური ვალდებულებები მედიაციაში მონაწილე მხარეთა მიმართ.
სტატიის მიზანია, გაანალიზოს ადვოკატების, როგორც წარმომადგენელთა როლი მედიაციის პროცესში და ამის საფუძველზე გამოიკვლიოს თუ რა ეთიკური ვალდებულებები აკისრიათ მათ და ვის მიმართ. საკითხი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი და აქტუალურია ვინაიდან საქართველოში ცოტა ხნის წინ მიიღეს „მედიაციის შესახებ“ კანონი და ჩამოყალიბდა საქართველოს მედიატორთა ასოციაცია. შესაბამისად, დღის წესრიგში დადგა მედიაციაში მხარეთა წარმომადგენლებისთვის ეთიკის კოდექსის მიღების საკითხი. ამჟამად, აღნიშნულ საკითხზე მიმდინარეობს მუშაობა. წინამდებარე სტატია კი ხელს შეუწყობს ამ პროცესს, მიმოიხილავს რა თუ რომელი ეთიკური ვალდებულებები უნდა დაეკისროს მხარეთა ადვოკატ წარმომადგენლებს და ვალდებულებების ეფექტიანად აღსრულებისთვის რა ცვლილებები უნდა შევიდეს მოქმედ კანონმდებლობაში.
წყაროები
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი, პარლამენტის უწყებანი, 47-48, 14/11/1997.
საქართველოს კანონი ,,ადვოკატთა შესახებ“, სსმ, 22, 20/06/2001.
საქართველოს კანონი „მედიაციის შესახებ“, სსმ, 18/09/2019.
სსიპ საქართველოს ადვოკატთა ასოციაციის „ადვოკატთა პროფესიული ეთიკის კოდექსი“, 15/04/2006.
სსიპ საქართველოს ადვოკატთა ასოციაციის „დებულება ადვოკატთა დისციპლინური პასუხისმგებლობისა და დისციპლინური წარმოების შესახებ“, 11/12/2010.
აზაროვი ა., მედიაცია ადვოკატებისთვის, ჟურნ. ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2014“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2016, 105-114.
ბერაძე ს., კონფიდენციალურობის დაცვის სპეციფიკა მედიაციის პროცესში, ჟურნ. „დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2017“, სპეციალური გამოცემა, თსუ-ის გამომცემლობა, 2018, 45-70.
გურიელი ა., ადვოკატის როლი სამოქალაქოსამართლებრივი დავების მედიაციის პროცესში, ჟურნ. ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2016“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2017, 133.
ელოშვილი ნ., კონფიდენციალურობის პრინციპის მნიშვნელობა მედიაციის პროცესში, ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2013“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2014, 13.
კაკოიშვილი დ., მედიატორის ეთიკური ვალდებულებები მედიაციის პროცესში, თბ., 2020, 24.
კვაჭაძე მ., გასიტაშვილი ე., ბოჭორიშვილი კ., კობახიძე ი., ადვოკატთა პროფესიული ეთიკის კოდექსის კომენტარები ეთიკის კომისიის პრაქტიკაზე დაყრდნობით, თბ., 2011, 18.
კიმბერლი კ. კ., ახალი ღვინო საჭიროებს ახალი ღვინის ჭურჭელს (ტიკი–რომელიც დამზადებულია ცხოველის ტყავისგან): იურისტის ეთიკის გარდაქმნა, რათა მან შეჯიბრებითობის გამორიცხვით შეძლოს პრობლემის გადაჭრა: მედიაცია (მედიატორობა), ჟურნ. ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2012“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2013, 51, 144.
კოვაკი კ., ადვოკატთა ეთიკა მედიაციაში: კეთილსინდისიერების საჭიროება (კეთილსინდისიერების მოთხოვნის დრო), ჟურნ. ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2012“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2013, 180.
რაზმაძე ნ., მედიაციის პროცესში ადვოკატ-წარმომადგენლის ეთიკის სტანდარტი და რეგულირების ფარგლები, სამაგისტრო ნაშრომი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბ., 2019, 7, 13-14, 17, 24, 27, 50.
ყანდაშვილი ი., საქართველოში მედიაციის მაგალითზე დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის სასამართლო და არასასამართლო ფორმები, სადისერტაციო ნაშრომი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბ., 2018, 112-170.
ყანჩაშვილი ნ., მედიაციის პროცესში ადვოკატის მიერ კლიენტის საუკეთესო ინტერესის დაცვისა და თვითგამორკვევის პრინციპთა ურთიერთმიმართება, ჟურნ. ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2018-2019“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2019, 183-184, 190-192, 194.
ჩანტლაძე რ., ადვოკატი წარმომადგენლის ეთიკური ვალდებულებები მედიაციის პროცესში (ქართული და ამერიკული მოდელის შედარებითსამართლებრივი ანალიზი), ჟურნ. ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2018-2019“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2019, 235, 236.
ჩიტაშვილი ნ., ადვოკატ-მედიატორის ცალკეულ ეთიკურ ვალდებულებათა თავისებურება და რეგულირების აუცილებლობა, ,,სამართლის ჟურნალი“, №2, 2016, 39-40.
ჩიტაშვილი ნ., მედიაციის ეთიკის რეგულირების ფარგლები და ეთიკის სტანდარტით ბოჭვის ადრესატები, ,,სამართლის ჟურნალი“, №1, 2016, 25.
ჩიტაშვილი ნ., სამართლიანი შეთანხმება, როგორც მედიაციის ეთიკური ურღვეობის საფუძველი, ჟურნ. ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა - წელიწდეული 2016“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2017, 10-11.
ცერცვაძე გ., მედიაცია, თბ., 2010, 232.
ცერცვაძე გ. (რედ.), არევაძე მ., ვასაძე ე., თვაური რ., ივანიძე გ., მახაური პ., ჟიჟიაშვილი თ., ტაკაშვილი ს., ხუჭუა თ., ჯიბლაძე ბ., მედიაციის სამართლებრივი რეგულირების პერსპექტივები საქართველოში, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის ნაციონალური ცენტრი, თბ., 2013, 25-26.
წულაძე ა., ქართული სასამართლო მედიაციის შედარებითი ანალიზი, თბ., 2017, 30.
ხარებავა გ., ადვოკატის ეთიკური ვალდებულება მედიაციაში წარმომადგენლობის ეტაპზე, ჟურნ. ,,დავის ალტერნატიული გადაწყვეტა, წელიწდეული 2020“, თსუ-ის გამომცემლობა, 2020, 110-116.
Directive 2008/52/EC of the European Parliament and of the Council on Certain Aspects of Mediation in Civil and Commercial Matters, 2008.
German Mediation Act, 2012.
Guidelines for Lawyers in Mediations by Law Council of Australia, 2011.
Legal Profession Act of Australia, 2006.
Model Law on International Commercial Mediation and International Settlement Agreements Resulting from Mediation, 2018.
Model Rules of Professional Conduct by ABA, 2002.
United Nations Convention on International Settlement Agreements Resulting from Mediation, 2019.
Alexander N. M., International and Comparative Mediation: Legal Perspectives, the Netherland, 2009, 36-37.
Ambrumenil P., Mediation & Arbitration for Lawyers, London, 1997, 79-80.
Ardagh A., Cumes G., Lawyers and Mediation: Beyond the Adversarial System?, Australian Dispute Resolution Journal, Vol. 9, 1998, 73.
Binder D. A., Price S. C., Legal Interviewing and Counseling: A Client-centered Approach, West Publishing Company, 1977, 52-68.
Colatrella M. T. Jr., Informed Consent in Mediation: Promoting Pro Se Parties’ Informed Settlement Choice While Honoring the Mediator’s Ethical Duties, University of the Pacific Scholarly Commons, McGeorge School of Law Scholarly Articles, Vol. 15, 2014.
Corbin L., Baron P., Gutman J., ADR Zealots, Adjudicative Romantics and Everything Between:Lawyers in Mediations, UNSW Law Journal, Vol. 38 (2), Berlin, 2015, 498-499.
Clark B., Lawyers and Mediation, Springer, 2012, 106-108.
Dal Pont G., Lawyers' professional responsibility, Thomson Reuters (Professional) Australia Limited, 2010.
Doneff A., Ordover A., Alternatives to Litigation: Mediation, Arbitration, and the Art of Dispute Resolution, third edition, Boulder, 2014, 99-100.
Douglas K., Batagol B., The Role of Lawyers in Mediation: Insights from Mediators at Victoria’s Civil and Administrative Tribunal, Monash University Law Review, Vol. 40, №3, 2014, 762.
Fiadjoe A., Alternative Dispute Resolution: A Developing World Perspective, Cavendish Publishing, 2004.
Furlan F., Blumstein E., Hofstein D. N., Ethical Guidelines for Attorney-Mediators: Are Attorneys Bound by Ethical Codes for Lawyers When Acting as Mediators?, Ethical Guidelines, Vol. 14, 1997, 3, 6.
Golann D., Mediating Legal Disputes: Effective Strategies for Lawyers and Mediators, Little, Brown, 1996, 125-126.
Harby S., Rundle O., Mediation for Lawyers, CCH Australia Limited, 2010, 213-215, 226, 228-229.
Hazard G. C. Jr., The Lawyer’s Obligation to Be Trustworthy When Dealing with Opposing Parties, South Carolina Law Review, Vol. 33, 1981, 182.
Mantle M., Mediation: A Practical Guide for Lawyers, 2nd ed., Edinburgh, 2017.
Menkel-Meadow C., Ethics in Alternative Dispute Resolution: New Issues, No Answers from the Adversary Conception of Lawyers’ Responsibilities, South Texas law Review, Vol. 38, 427.
Moore L. W., Lawyer Mediators: Meeting the Ethical Challenges, Family Law Quarterly, Vol. 30, №3, 1996, 684.
Newman G. Z., Kim Y., The Increasing Popularity and Utility of Mediation, American Bar Association’s Section of Litigation Newsletter, 2012.
Nolan-Haley J., Lawyers, Clients, and Mediation, Notre Dame Law Review, Vol. 73, №5, 1997, 1372-1373, 1376- 1377, 1384-1385.
Shapira O., A Theory of Mediators’ Ethics: Foundations, Rationale and Application, Cambridge, 2016, 163-164, 168.
Spencer D., Brogan M., Mediation Law and Practice, Cambridge University Press, 2006, 204.
Sternlight Jean R., Lawyers' Representation of Clients in Mediation: Using Economics and Psychology to Structure Advocacy in a Nonadversarial Setting, Ohio State Journal on Dispute Resolution, Vol. 14, №2, 1999, 269-270.
Watkins M. T., Principles of Persuasion, Negotiation Journal, Negotiation Journal, 2001, 129.
Wolski B., On Mediation, Legal Representatives and Advocates, University of New South Wales Law Journal, 2015, 12, 15, 17-20.
Hopeshore Pty Ltd v. Melroad Equipment Pty Ltd, (2004) 212 ALR 66, 76 [34].
Studer v. Boettcher [2000] NSWCA 263.
