მედიაციის პროცესის კონფიდენციალურობა და ეთიკური დილემები
DOI:
https://doi.org/10.60131/adr.1.2023.7081საკვანძო სიტყვები:
მედიაცია, კონფიდენციალურობა, ნეიტრალურობა, სამართლიანობა, ეთიკური დილემები, შეზღუდვის საფუძვლები.ანოტაცია
სამეცნიერო კვლევა ეძღვნება მედიაციის პროცესის კონფიდენციალურობის დაცვის სამართლებრივ საფუძვლებსა და ეთიკურ დილემებს. ნაშრომში განხილულია მედიაციის კონფიდენციალურობის უარყოფითი და დადებითი მხარეები, კონფიდენციალურობის დაცვის მნიშვნელობა.
ამასთან, კვლევის მიზანია, უპირველეს ყოვლისა, დადგინდეს მედიაციის კონფიდენციალურობასთან დაკავშირებით ეროვნული მოდელის სპეციფიკა, შემდეგ კი განისაზღვროს მედიაციის პროცესის კონფიდენციალურობის შესახებ საერთაშორისო აქტების მიდგომები, სხვადასხვა ქვეყნის (გერმანია, ავსტრია და სხვ.) საკანონმდებლო მოწესრიგება. კვლევა აგებულია კონცეფციაზე, რომ კონფიდენციალურობა მედიაციის განუყოფელი ნაწილი და უმთავრესი პრინციპია, რომელიც გარკვეულ დადებით ასპექტებს (მხარეთა გულწრფელობა, შეთანხმების სამართლიანობა, მედიატორის ნეიტრალურობა, მედიაციის ეფექტიანობა და სხვა) ასტიმულირებს. შესაბამისად, ნაშრომში გამოკვეთილია, რომ ამ ფაქტორებს შორის ლოგიკური ჯაჭვი არსებობს. მედიაციაში კონფიდენციალურობა აკავშირებს ამ გარემოებებს ერთმანეთს და ცენტრალურ როლს თამაშობს.
ამავე დროს, კონფიდენციალურობის დაცვა ზრდის საჯარო ინტერესის შელახვის საფრთხეს. თუმცა, კონფიდენციალურობის დაცვის პარალელურად, საჯარო ინტერესის უზრუნველყოფით არ უნდა დაირღვეს კანონიერებისა და სამართლიანობის პრინციპები. მედიატორის საქმიანობაც მუდმივად ეთიკური დილემების გადაწყვეტას მოითხოვს, რაც თითოეული შემთხვევის საფუძვლიან შესწავლასა და კონკრეტული გარემოებების გათვალისწინებას გულისხმობს. შესაბამისად, ყოველი შემთხვევაც უნდა შეფასდეს ინდივიდუალურად და დადგინდეს, რამდენად შეიძლება სხვა ღირებულება პრევალირებდეს კონფიდენციალურობის დაცვის ინტერესს მედიაციაში.
აქვე სტატია ეხება კონფიდენციალურობის შეზღუდვის კანონისმიერ საფუძვლებს, რომელთა არსებობისას შეიძლება კონფიდენციალურობის ხელყოფა ლეგიტიმურად ჩაითვალოს. კონფიდენციალურობის დარღვევისა და შეზღუდვის ლეგიტიმაციის დადგენა მნიშვნელოვანია მხარეებს შორის მტკიცების ტვირთის გადანაწილებისთვის. ამ საკითხის სწორად შესაფასებლად არსებითია, მარტივად, გასაგებად და ნათლად იყოს ასახული კონფიდენციალურობის შეზღუდვის საფუძვლები. ეს კიდევ უფრო აქტუალურია ქართული მოდელისთვის, რომელიც ითვალისწინებს, ერთი მხრივ, კონფიდენციალურობის შეზღუდვების საკმაოდ ფართო წრეს, მეორე მხრივ, მოითხოვს პროპორციულობის დაცვას. ამ რეალობაში მედიატორი უნდა ცდილობდეს, საქმიანობისას ოქროს შუალედი გამონახოს, რათა ერთი ღირებულების დაცვამ არ განაპირობოს მეორე ღირებულების დაუსაბუთებელი ხელყოფა.
წყაროები
Constitution of Georgia, Legislative Gazette of Georgia, 31-33, 24/08/1995.
Law of Georgia on Mediation, ssm. 18/09/2019, №4954-Iს.
Civil Procedure Code of Georgia, ssm, 14/11/1997, №1106-Iს.
Code of the Rights of the Child, paragraph “h” of Article 3, 20/09/2019, №5004-Iს.
Code of professional ethics of mediators of the Association of Mediators of Georgia, 24/04/2021.
Batiashvili I., Confidentiality in Mediation in Resolving Property Disputes: Reality and Challenges, “Law and World”, №21, 2022, 104-106, 109-110 (in Georgian).
Bichia M., The Importance of Using Mediation in Business Disputes During a Pandemic, “Herald of Law”, №3, 2021, 12 (in Georgian).
Bichia M., The Legal Regime and the Importance of Protecting Confidentiality in the Mediation Process, “Law and World”, №15, 2020, 198, 201 (in Georgian).
Bichia M., Structural analysis of Article 181 of the Civil Code of Georgia, Journal “Justice and Law”, №1, 2020, 52, 58. (in Georgian).
Bichia M., The problem of civil legal protection of personal data in the Internet Universe, Proceedings of the VIII International Scientific and Practical Conference "Internet and Society", Kutaisi, 2017, 35-40 (in Georgian).
Gallwas H.-U., The general conflict between rights of informational self-determination and freedom of information, Bichia M. (Translator), “Modern Legal Review”, №1(3), 2015, 70-73 (in Georgian).
Eloshvili N., Importance of Confidentiality Principle in Mediation Process, “Alternative Dispute Resolution – Yearbook”, 2013, 15 (in Georgian).
Tvauri R., Standard of Limits of Confidentiality Principle in Mediation, “Alternative Dispute Resolution Yearbook”, 2015, 27 (in Georgian).
Kakoishvili D., Ethical obligations of a mediator in the process of mediation, Tb., 2020, 6 (in Georgian).
Kalandadze D., The principle of the confidentiality in the mediation process and Georgian legislative reality, "Alternative Dispute Resolution - Yearbook", 2018-2019, Special Issue, 2019, 36 (in Georgian).
Meiss Reinhard W. Von, The Sphere of Personal Secrecy and its protection in Procedural Actions, Georgian Translation, Bichia M. (translator), Tb., 2014, 49-50 (in Georgian).
Maisuradze T., Principles of Self-determination and Confidentiality in the Ensuring Process of Mediation Ethics Strength, "Alternative Dispute Resolution - Yearbook", special edition, 2018-2019, 2019, 174 (in Georgian).
Shalikashvili Sh., Criminal, criminological and psychological aspects of the program of divergence and mediation of minors, Tb., 2013, 41 (in Georgian).
Chitashvili N., Framework for regulation of Mediation ethics and Targets of of ethical Binding, “Journal of Law”, №1, 2016, 27, 35 (in Georgian).
Chitashvili N., Fair Settlement as Basis for Ethical Integrity of Mediation, Journal “Alternative Dispute Resolution - Yearbook 2016”, TSU publishing, 2017, 21-22 (in Georgian).
Tsertsvadze G., Mediation, Alternative Form of Dispute Resolution (General Review), Tb., 2010, 48 (in Georgian).
Tsertsvadze G. (ed.), Prospects for legal regulation of mediation in Georgia, vol. 2013, 25, 29, 31-32 (in Georgian).
Kandashvili I., Mediation (an effective alternative way to resolve disputes), Tb., 2020, 96, 135-136 (in Georgian).
Zhorzholiani L., The principle of confidentiality in the process of considering and resolving a collective labor dispute through mediation, "Alternative Dispute Resolution - Yearbook", 2018-2019, Tb., 2019, 217 (in Georgian).
Decision of the Constitutional Court of Georgia, dated June 26, 2012, №3/1/512 in the case of Danish Citizen Heike Kronquist v. Parliament of Georgia, II-60 (in Georgian).
Decision of the Constitutional Court of Georgia, dated December 25, 2020, №2/2/1276 in the case of Giorgi Keburia vs. the Parliament of Georgia (in Georgian).
Decision of the Chamber for Civil Cases of the Supreme Court of Georgia, №as-1155-1101-2014, dated May 4, 2015 (in Georgian).
Article 7, directive 2008/52/EC of European Parliament and of the Council, 21 May 2008, https://www.legislation.gov.uk/eudr/2008/52/article/7[15.12.2022].
Article 6, UNITED NATIONS COMMISSION ON INTERNATIONAL TRADE LAW (UNCITRAL) Mediation Rules, 2021, https://uncitral.un.org/sites/uncitral.un.org/files/media-documents/uncitral/en/22-01369_mediation_rules_ebook_1.pdf [09.01.2023].
Directive 2008/52/EC of European Parliament and of the Council, 21 May 2008, https://www.legislation.gov.uk/eudr/2008/52/article/7 [15.12.2022].
Mediation Act, 31 August 2015 (Federal Law Gazette I p. 1474, https://www.gesetze-im-internet.de/englisch_mediationsg/englisch_mediationsg.pdf [04.01.2023].
UNCITRAL Model Law on international Commercial Conciliation with Guide to Enactment and Use 2002. United Nations, New York, 2004, p. 27.
Mediation At of Bulgaria, State Gazette No. 110/17.12.2004, https://www.uv.es/medarb/observatorio/leyes-mediacion/europa-resto/bulgaria-mediation-act-2004.pdf [24.12.2022].
Alfini J. J., Mediation Theory and Practice, 2d ed. 2006, 133, 205-206.
Arthur K. J., Confidentiality and privilege in mediation, Australian Alternative Dispute Resolution Law Bulletin, November 2015, 91.
Boulle, L., Nesic, M., Mediation. Principles, Process, Practice. London et al.: Butterworths, 2001, 296-297.
Burns R.P., Some Ethical Issues Surrounding Mediation, Fordham Law Review, Vol. 70, Issue 3, 2001, 702.
Bush Robert A. Baruch, Study of ethical Dilemmas and Policy Implications, A, Journal of Dispute Resolution, Iss. 1, Vol. 1994, 14, 16-17, 18.
Callahan R., Mediation Confidentiality: For California Litigants, Why Should Mediation Confi¬dentiality be a Function of the Court in Which the Litigation is Pending? Vol. 12, Iss. 1, 2013, 65.
Deason E. E., The Quest for Uniformity in Mediation Confidentiality: Foolish Consistency or Crucial Predictability? Marquette Law Review, Vol. 85, 2001, 80.
Deason E. E., Predictable Mediation Confidentiality in the U.S. Federal System, Ohio State Journal on Dispute Resolution, Vol. 17, №2, 2002, 240, 245-246.
Dursun, A. L., The Principle of Confidentiality in Mediation and the Role of Confidentiality in Commercial Mediation, Afro Eurasian Studies Journal, Vol. 6, Iss. 1-2, 2017, 23.
Field R, Wood N., Marketing Mediation ethically: The case of Confidentiality, Field & Wood, 2005,146.
Freedman L. R., Prigoff M. L., Confidentiality in Mediation: The Need for Protection, Journal of Dispute Resolution, Vol. 2, Iss. 1, 1986, 37-38. 45.
Furlan F., Blumstein E., Hofstein N. D., Ethical Guidelines for Attorney Mediators: Are Attorneys Bound by Ethical Codes for Lawyers When Acting as Mediators? Vol. 14, 1997, 3.
Gallwas H.-U., Der allgemeine Konflikt zwischen dem Recht auf informationelle Selbstbestimmung und der Informationsfreiheit, In: Neue Juristische Wochenschrift, 45, Jahrgang, Heft 44, 1992, 2787-2788.
Gibson K., Confidentiality in Mediation: A Moral Reassessment, Journal of Dispute Resolution, Iss.1, Vol. 1992, 34.
Govori Z., Confidentiality under the ICC Mediation Rules compared to the LCIA Mediation Rules, International Hellenic University, 2016, 7.
Hardy S., Rundle O., Mediation for Lawyers, Australia, 2010, 192-193.
Hedeen T., Coercion and Self-determination in Court-Connected Mediation: All Mediations are voluntary, but some are more voluntary than others, The Justice System Journal, Vol. 26, No.3, 2005, 284.
Hoffman A. D., Wolman N. R., The Psychology of Mediation, Cardozo J. of Conflict Resolution, Vol. 14, 2013, 806.
Hueso L. C., Confidencialidad y protección de datos en la mediación en la Unión Europea, Revista IUS, Vol. 12, №41, 2018, 336-338 (in Spanish).
Izumi L. C., La Rue C. H., Prohibiting "Good Faith Reports" Under the Uniform Mediation Act: Keeping the Adjudication Camel out of the Mediation Tent, Journal of Dispute Resolution, №1, Vol. 2003, 86.
Irvine M., Serving Two Masters: The Obligation Under the Rules of Professional Conduct to Report Attorney Misconduct in a Confidential Mediation, RUTGERS Law Journal, Vol. 26, 1994, 158.
Johnson D. P. Jr, Confidentiality in Mediation: What Can Florida Glean from the Uniform Mediation Act? Florida State University Law Review, Vol. 30, №3, 2003, 489, 492.
Kirtley A., Mediation Privilege's Transition from Theory to Implementation: Designing a Mediation Privilege Standard to Protect Mediation Designing a Mediation Privilege Standard to Protect Mediation Participants, the Process and the Public Interest, The Participants, the Process and the Public Interest, The, Journal of Dispute Resolution, Vol. 1995, №1, 9-10, 48.
Meiss Reinhard W. von, Die Persönliche Geheimsphäre und deren Schutz im prozessualen Verfahren, Diessenhofen, 1975, 33-34, 177-178 (in German).
Morek R., Nihil silentio utilius: Confidentiality in mediation and its legal safeguards in the EU Member States, Era Forum, Vol. 14, №3, 2013, 431-432.
Nadja M. A., International and Comparative Mediation: Legal Perspectives, “Kluwer Law International”, 2009, 248-249.
Nolan-Haley J., Mediation: The “New Arbitration”, Harvard Negotiation Law Review, Vol. 17, 2012, 73.
Noone M. A., Ojelabi A. L., Ethical Challenges for Mediators around the Globe: An Australian Perspective, Washington University Journal of Law & Policy, Vol. 45, 2014,169.
Oberman S., Confidentiality in Mediation: An Application of the Right to Privacy, Ohio State Journal on Dispute Resolution, Vol. 27, No. 3, 2012, 548.
Otis L., Rousseau-Saine C., The Mediator and ethical Dilemmas: A proposed Framework for Reflection, Journal of Arbitration and Mediation, Vol. 4, №2, 2014, 46.
Pattenden R., The Law of Professional – Client confidentiality, Regulating the Disclosure of Confidential Personal Information, Oxford, 2003,12.
Perkowski M., Implications of Arbitration and Mediation Implementation from the perspective of Bialystok, Optimum Economic Studies, №5 (83), 2016, 153.
Rabe C. S., Wode M., Mediation, Grundlagen, Methoden, rechtlicher Rahmen, 2. Auflage, Berlin, 2020, 25.
Rausch M., The Uniform Mediation Act, Ohio State Journal Dispute Resolution, Vol. 18, №2, 2003, 603, 608.
Reichert K., Confidentiality in international Mediation, Dispute Resolution Journal, Vol. 59, №4, 2004, 62;
Relationship Between Mediation and Attorney Malpractice and Other Misconduct, 45 Cal. L. Revision Comm’n Reports 19, 2017, 53-54, http://clrc.ca.gov/pub/Printed-Reports/Pub240-K402.pdf [05.01.2023].
Rosenberg P. J., Keeping the Lid on Confidentiality: Mediation Privilege and Conflict of Laws, Ohio State Journal on Dispute Resolution, Vol. 10, Iss. 1, 1994, 159-160.
Scheutzow O. S., Gillis L. S., Confidentiality and Privilege of Peer Review Information: More Imagined Than Real, Journal of Law and Health, Vol. 7, 1993, 179.
Shapira O., Conceptions and Perceptions of Fairness in Mediation, South Texas Law Review, Vol. 54, 2012, 340.
Schepard A., An Introduction to the Model Standards of Practice for Family and Divorce Mediation, Family Law Quarterly, Vol. 35, No.1, 2001, 18-19.
Stipanowich T., Why Businesses Need Mediation, Legal Studies Research Paper Series, 2004, 14.
Tetunic L. F., Act Deux: Confidentiality after the Florida Mediation Confidentiality and Privilege Act, Nova Law Review, Vol. 36, Iss. 1, 2011, 82-83, 94-95.
Waldman E. (editor), Mediation Ethics, Cases and Commentaries, Unites States of America, 2011, 2-3, 14, 87.
Weinberg O., Weinberg B., Is there absolute Confidentiality in Mediation? Toronto Law Journal, 2019, 2.
Werthwein S., Das Persönlichkeitsrecht im Privatrecht der VR China, Berlin, 2009, 65-68, 165 (in German).
Widman M. S., The Protections and Limits of Confidentiality in Mediation, Alternatives, Vol. 24, №10, 2006, 167.
Wolski B., Confidentiality and Privilege in Mediation: Concepts in need of Better Regulation and Explanation, UNSW Law Journal, Vol. 43(4), 2020, 1561-1562.
Clark v. School Board Country, Florida, No. 3:09-cv-901-J-34TEM, October 13, 2010, WL 4696063.
Tarasoff v. Regents of University of California, No. 23042, Supreme court of California, July 1, 1976, at 334, https://law.justia.com/cases/california/supreme-court/3d/17/425.html [15.01.2023].
Union Carbide Canada Inc. v. Bombardier Inc., 05.08.2014 SCC 35.
Vitakis-Valchine v. Valchine, 793 So. 2d 1094 (Fla. 4th DCA 2001).
Vitakis-Valchine v. Valchine, 923 So.2d 511 (Fla. 4th DCA 2006).
Tapoohi v Lewenberg (No 2), 21/10/2003, VSC 410.